รบกับหอบหืด

......................ยาพื้นบ้านแก้หอบหืด.............
-------------
.............แม่บ้านผมเป็นหอบหืดตั้งแต่ปี 2520 ได้ช่วยดูแลรักษาตามสภาพ พาไปหาหมอ หายาพื้นบ้านมาให้ ดีขึ้นเป็นพัก ๆ แล้วก็เป็นอีก ก็อยากนำประสบการณ์มาเล่าให้ฟัง แยกเป็น 2 ตอนแล้ว กัน ตอนแรกพูดถึงการแพทย์สมัยใหม่ ว่าเคยไปรับรักษาอย่างไร บ้าง ช่วงหลังพูดถึงการใช้วิธีรักษาแบบพื้นบ้าน 
..........บ้านเราอยู่ในเขตเทศบาล เจ็บป่วยก็ไปหาหมอ เล็ก ๆ น้อย ไปคลินิค จนหมอจำหน้าได้ถ้าอาการหนักก็โรงพยาบาล ห่างแค่กิโลเมตรเดียว เริ่มแรกเธอไอติดต่อกันเป็นสัปดาห์ ไม่แรงแต่ไม่หาย ก็ไปคลินิค หมอบอกสงสัยจะเป็นภูมิแพ้ ถามหาญาติพี่น้องมีใครเป็นบ้าง อ้อคุณยายเป็นแบบคันตามตัว พี่ชายหอบหืดอย่างแรงพี่สาวแพ้รถยนต์ แปลกกว่าเพื่อน คือแกนั่งรถไม่ได้เลยเพียงบอกจะได้นั่งรถโดยสารเท่านั้นแหละอาเจียนก่อน คราวหนึ่งผมพาแม่บ้านมารับปริญญาลูกจบปริญญาตรี ม.เกษตร ป้าพี่สาวแกขอมาด้วยจะไปอยู่กับลูกชายที่ทำงานอยู่แถวบางนา เราเช่ารถตู้เขามา จะออกรถตอน สามทุ่ม ถึงรุงเทพ ฯ คงเช้า พี่แกเริ่มอาเจียนตอนหกโมงเย็นไม่รู้เพราะอะไร ถามไปถามมาเมารถ ยังไม่ได้ขึ้นนั่งรถซะ
หน่อย เป็นเอามาก พาไปคลินิคหมเขาให้ยานอนหลับมากิน เดินทางจากเลยเข้ากรุงเทพ ฯ แกมาตื่นแถวโรงเรียนนายร้อยนครนายกจอดพักทานข้าวต้มกัน เพราะจวนสว่างแล้ว ป้าตื่นมาอ้วกจนจะเป็น
ลม เลยพาไปโรงพยาบาล หมอให้ยาอาการดีขึ้น ก็เดินทางต่อ เข้าที่พัก โทรเรียกลูกชายมารับที่ ม.เกษตร เราก็ไปร่วมกิจกรรมงานพระราชทานปริญญา
........โดยสายเลือดแม่บ้านมีภูมิแพ้อยู่แต่ยังไม่แสดงอาการ พอโดนกระตุ้นด้วยกลิ่นบุหรี่ เราเองน่ะแหละสูบบุหรี่ก็เลยแสดงอาการ ทำให้ต้องเลิกบุหรี่ แต่หอบหืดไม่หยุด มันเดินหน้าไปเรื่อยหมอขา ประจำแนะให้ไปตวจที่โรงพยาบาลพระมงกุฏเกล้า เขากำลังวิจัยโรคภูมิแพ้ โดยการทดสอบว่าแพ้อะไร แล้วให้ยากระตุ้นความต้าน ทานสารที่แพ้นั้น เห็นว่าน่าจะตรงกับอาการที่เราเป็น ก็พากันมาขอรับการรักษา ฟังหมออธิบายทราบและเข้าใจว่า ยังไม่จบงานวิจัย ยังรับรองผลเต็มร้อยไม่ได้ มาพบหมอทุก 3 เดือน ก็มาติดต่อกัน 3 ปี ก็เลิก เพราะสรุปอาการคนของเราไม่ดีขึ้น อาการหอบหืดชักรุนแรงขึ้น เป็นทีก็ต้องเรียกหาออกซิเจน เลยปรึกษาหมอ หมอสั่งอุปกรณ์ควบคุมการปล่อยออกซิเจน หลอดกรองอากาศ หน้ากาก
ครอบจมูก ก็ช่วยได้เยอะ เพราะบางทีไปโรงพยาบาล ดมออกซิเจน พักหนึ่ง หมอให้กลับบ้านได้ ยังกะไม่เคยหอบ พอมีถังไว้ที่ห้องนอนมีอาการก็เปิดให้ ครู่เดียวก็ได้หลับ ยาที่หมอให้ก็พวกยาแก้แพ้เม็ด
สีเหลือง ๆ กินแล้วง่วงมาก แล้วก็พวกยาอันตรายแบบเม็ดสีขาว ๆหมอบอกเป็นพวกสเตียรอยด์ อันตรายใช้ตามหมอสั่ง อย่าซื้อ มากินเอง เคยไปซื้อยาลูกกลอนที่ชาวบ้านเขาบอกแก้หอบหืดดีมาก ถุงละ 150 บาท เอาไปให้หมอดู แกหัวเราะ บอกวาผมทำให้ก็ได้ ที่กิน 3 เม็ดมันหยุดหอบหืด เพราะเขาแอบเอายาสเตียรอยด์ปนไว้ กินแล้วปวดแข้งขาก็หาย หอบหืดก็หาย แต่ชั่วคราวนะ ผลข้างเคียงคือกินอร่อย กินจุ อ้วนเอา ๆ
........มีข่าวหน้าหนังสือพิมพ์เรื่องการผ่าตัดต่อมหืดที่โรงพยาบาลโคกเคียน นราธิวาสน์ เลยพยายามสืบหาข้อมูล ทราบว่ามีอยู่จริง ค่าใช้จ่ายไม่แพง ตอนนั้นซื้อรถปิคอัพใหม่ ๆ ไม่ถึงปี เลยกล้าจะลองไปดู ระยะทางขนาดนี้ สองวันน่าจะถึง ชวนพี่ชายซึ่งแกก็เป็นหอบหืดเพราะสูบบุหรี่มากไปด้วย มีคนป่วยหอบหืดสองคน ติดถังออกซิเจนใหญ่ 1 ถัง ลูกสามคนไปด้วย ปัญหาคือยังไม่กล้าขับรถ เข้ากรุงเทพ มาถึงอยุธยาก็แวบออกสุพรรณบุรี ทะลุนครปฐม ไปราชบุรี เพชรบุรี คืนแรกนอนหัวหิน เขากำลังขยายถนนเป็นสี่เลน มีการก่อสร้างเป็นระยะ ๆ ขับรถยากเหมือนกัน แต่ดีตรงที่ไม่มีรถวิ่ง เร็ว หวาดเสียว มีแต่รถค่อย ๆคลานไปคืนที่สองนอนที่ ปัตตานี วันรุ่งขึ้นไปถึงโรงพยาบาลโคกเคียน ราวสองโมงเช้า ไปพบหมอ เขารีบจัดคิวให้ เพราะคิวยาวมาก เป็นพวกต่างประเทศจากจีน สิงคโปร์ มาเลย์ คนไทยไม่มาก นอนที่นราธิวาส 1 คืน หมอให้กลับได้ เป็น การผ่าตัดเล็กที่ตรงต้นคอ เอาต่อมเล็ก ๆ เท่าสิวหัวช้างออก เอามา
ให้เราดูเลยดองใส่ขวดเล็ก ๆให้คนละขวดของใครของมัน วันต่อมาหมอให้กลับได้ ขากลับอาการดูจะเบาบางลง เลยแวะเที่ยวชมบ้านเมืองบ้างเช่นไปดูด่านเบตง ดูหาดทราย ตามรายทาง สองคืนเช่นเคย ผลพี่ชายหายขาด แต่แม่บ้านยังหอบอยู่
........เคยใช้ยาพื้นบ้านอะไรบ้างไหม อันนี้เยอะมาก ใครว่าอะไรดีก็หามาลอง จะลองรวบรวมดูว่ามีขนานใดบ้าง อย่างแรก ผมบนหัวคนนี่แหละ ล้างสะอาด เอามาคั่วให้ไหม้เอาไปผสมน้ำแล้วกรองให้ สะอาด ใส่แก้วดื่มเช้าเย็นเจ็ดวันหาย ดื่มแล้วอาเจียนได้อาเจียนดี จนต้องหยุด เหนื่อยมาก.......ต้นใต้ใบทั้งห้าส่วน ราก ต้น ใบ ดอก ผล ล้างสะอาดตำให้ละเอียด ผสมน้ำ กรองเอาถ้วยชาหนึ่ง ดื่มเช้าเย็น ติดต่อกัน 3 วัน
ตำราบอก หาย แต่หอบหืดแม่บ้านยังอยู่
.......ผัดเผ็ดเนื้อจระเข้ ผสมสุรา น่าอร่อย เสียดายจับจระเข้ไม่ได้ 
สั่งพวกไปทำงานใกล้ฟาร์ม มันหามาให้เป็นกระดูก เอามาขัดเอาฝุ่นกระดูกผสมน้ำดื่มทีละแก้วเช้าเย็น เห็นคุยว่าเจ็ดวันหายขัดซะจน กระดูกเหี้ยน หืดก็ยังสบายอยู่
.......เม็ดบวบขม แกะเอาแต่เนื้อใน ซัก 10 เม็ด บดผสมเหล้า 1 ก้ง กินให้หมดกรึบเดียว ชอบมาก เว้นอีกวัน กรึบที่ 2 เพิ่มบวบเป็น 20 เม็ด เว้นวันหนึ่งค่อยกรึบที่ 3 ใช้บวบ 30 เม็ด ยาขนานนี้คนไข้ชอบ ขอเปลี่ยนเป็นเหล้าแดง เหล้าขาวแรงไป กินแล้วอาเจียนจนแทบสลบ ตำราบอกอาเจียนมากดี รังขี้หืดจะได้ออกหมด หายแล กินจนเข็ดขยาด หืดยังไม่หายขาดหรอก ผ่านไปซัก 2 สัปดาห์มันมาอีก
.......พ่อตาเปิดตำราสุมนไพรพบว่าไข่ไก่ที่มีเชื้อผมสมน้ำส้มสายชูดื่มสด ๆ ก่อนอาหารเช้าเย็น 15 วันอาหารหอบหืดจะทุเลา กินติด ต่อไปอีก 3 เดือนหายขาด น้ำส้มสายชูพอหาซื้อได้ แต่ไข่แบบมีเชื้อ นี่ต้องไปหาซื้อพวกเลี้ยงไก่พื้นบ้าน เขาไม่ยอมขายหรอก ต้องไปโรงฟักไข่ นี่ก็ไม่อยากขาย ต้องไปนั่งอธิบายยืดยาว ขอซื้อแค่ 2 ถาด เลือกให้หน่อย คิดราคาสองเท่าก็ยอม ได้ไข่มาทดลองให้รับประทาน วันละ สองฟองเช้าเย็น แรก ๆ ก็ทานยาก หลายวันเข้าทำกินเอง เห็นบอกมันอร่อยดี แต่หอบหืดยังเฉย ๆ
......กระเทียมโทน พริกไทย หัวแห้วหมู อย่างละเท่า ๆ กัน ตำให้แหลก ตากแห้ง บดเป็นผงผสมน้ำผึ้งปั้นเป็นลูกกลอนขนาเท่านิ้วก้อย ทานครั้งละ 3 ก้อน เช้าเย็น แก้หอบหืดดีนักแล ตำราว่าอย่างนั้น ทานอยู่กึ่งเดือนก็เลิก เพราะไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง
......รากต้นดอกปีปหรือกันของหรือกาสลองนั่นแหละ ขุดเอามามัดหนึ่งต้มเอาน้ำมาดื่มเช้าเย็นครั้งละถ้วย อาการไอจะเบาบางลง อันนี้ไม่บอกหอบหืดจะหาย ที่บรรเทาลงคงไม่น่าสงสัย เพราะไอ หอบหิดนี่ถ้าเจอของร้อน ๆ อาการไอจะผ่อนคลายลงได้เสมอ
.......หนุมานผสานกาย สังกรณี ปลูกข้างบ้านงอกงามดี ใบดก เพิ่งรู้เป็นยาหอบหืด เด็กมาสองใบล้างดีแล้วเคี้ยวดูดกินน้ำจนจืดค่อยคายทิ้ง ทำวันละสองครั้ง เช้า เย็น หอบหืดจะเบาบางลงจะใช้ใบแห้ง2-3 ใบ ชงดื่มเหมือนชงชาก็ได้ผลเช่นกัน อาจต้มใบสดเอาน้ำใส่กระติกน้ำชาดืมตลอดวันก็ยิ่งดี ก็เหมือนเดิมครับ จนต้นมันซีดจะตายต้องหยุดให้มันงอกใบก่อน
.......มะนาวหั่นชิ้นเล็ก ๆ มะแว้งเด็ดเป็นลูก ๆ วางใส่จาน พร้อมถ้วยเกลือ ให้ทานเล่นแก้ไอ ตอนแรกก็ว่าขม ทานทานมา ให้กินลูกเดียว เล่นทีละพวง บอกกำลังหิว ก็ไอห่าง ๆนะ คงเพราะกำลังกินเลยลืมไอ
.......ใบลำโพงหั่นฝอยตากแห้งเหมือนยาสูบ เอามามวนด้วยใบตองกลายเป็นบุหรี่ใบลำโพงจุดสูบเวลามันจะหอบหืด ช่วยบรรเทาหอบหืดดีนัก ใช่ดีเพราะมันมัวแต่อาเจียนน้ำหูน้ำตาไหล ลืมหอบหืดไปเลย หายอาเจียนแล้วหอบหืดก็กลับมาอีก
........ยาประเภทเผาเอาขี้ถ้ามาละลายน้ำ กรองด้วยผ้าขาวสะอาดใส่แก้วให้ดื่มเช้าเย็นมี หลายขนาน แต่ละขนานก็ว่าเด็ด ๆ ทั้งนี้ ได้หามาลองดู มีอะไรบ้าง......
.......ขี้ไก่โป่ ภาษาอีสานครับ ขี้ไก่ก้อนใหญ่ ๆ เอาแค่ 3 ก้อนนะ มาตากแห้งเป็นขี้ไก่หลายแดดหน่อย แล้วเอามาเผาไฟ นำขี้เถ้าเย็นแล้วไปห่อด้วยผ้าขาวสะอาด นำไปแช่น้ำในแก้ว บีบหน่อยฝุ่นยา
จะได้ไหลออกมา ให้ดื่มไปเห็นเฉย ๆ นะ คนไข้ถามว่าอะไรรส มันแปลก ๆ พอบอกขี้ไก่เท่านั้นแหละอาเจียนออกมายังกะเมารถสิบล้อเชียว หืดหลบไปหลายวัน
........น้ำแช่เจ้าโลกขนาดยักษ์ ตัดเอาไปตากแดดให้แห้ง เวลาจะใช้เอามาถู ๆ กับหิน เอาผงไปละลายน้ำให้ดื่ม ก็เหมือนเดิมครับ ดื่มได้ แต่พอรู้ว่าน้ำจ้าวโลกช้างตากแห้งเท่านั้นแหละ อ้วกเป็นชั่วโมงเลย หอบหืดหลบไปนาน แล้วก็กลับมาอีก
........น้ำขี้สีก อันนี้ไม่ต้องมีส่วนผสมอะไร แค่ไปขุดบ่อน้ำเล็ก ๆ ลึกแค่คืบ ในบริเวณน้ำขี้สีกไหลผ่านมาใกล้ ๆ ดักเอาน้ำให้มันซึมผ่านดินกรองให้หน่อย ได้น้ำที่ใสสะอาด ดื่มทีละแก้ว เช้าเย็น วันแรกไม่มีปัญหา วันที่สองมีคนบอกน้ำขี้สีกเท่านั้นแหละ วันที่ 3 ไม่ยอมดื่ม แล้วหืดก็ไม่หาย อ้อน้ำขี้สีกมันคือน้ำอะไร บ้านที่เขามีชาน มีตุ่มน้ำดื่มน้ำใช้อยู่ที่ชาน ใช้น้ำแล้วน้ำบางส่วนจะไหลลงพื้นดิน ดินอิ่มน้ำก็ไหลลงไปทางระบายน้ำ อันนี้เขาเรียกน้ำขี้สีก การขุดบ่อดักเอาน้ำ เพื่อให้ดินกรองน้ำให้ไม่น่าเกลียดเท่านั้นเอง
........พกแมว เวลาแมวมันคลอด จะมีรกพันลูกมันออกมา ปกติมันเลียกินหมด มีบางคนรู้ว่ามันเป็นยาหอบหืด คอยแย่งเอามาตากให้แห้งเก็บไว้ทำยา บ้านนาหนองใกล้ ๆ กันมีป้าคนหนึ่งแกมีพกแมวตากแห้ง ไปขอแกทำยาหอบหืด ค่าครูแกยี่สิบบาท ได้ยา 1 ขวด เอามาให้ดื่มทีละแก้วขวดเดียวหายแกบอก หายจริง ๆ คือหายไปเลยไม่กลับไปหาแม่หมออีก
........กระดูกอูฐ....แม่บ้านได้มา ผู้ปกครองนักเรียนไปทำงานซาอุ เอามาฝาก เพราะรู้เป็นยาหอบหืด เขาขายคนอื่นแต่ครูไม่ขายให้ อ้าวแล้วทำไงล่ะ อ๋อเขาให้ฟรีฝากลูกสาวมาให้ คุยใหญ่ ก็วิธีเดิม เอาไปขัดถูกกับหินเอาผงละลายน้ำให้ดื่ม ก็จนกระดูกมันหมดแหละ หืดยังสบายดี
........เอ็นจระเข้....แม่บ้านได้จากผู้ปกครองนักเรียนที่ไปทำงานอยู่ที่ฟาร์มจรเข้ สมุทรปราการ เนื้อแดดเดียวก็ได้ แต่เนื้อสด ๆ ไม่มี ขอบคุณผู้ปกครองนะที่มีน้ำใจ เขาสอนเด็กประถม ป. 1 ยังกะเลี้ยงลูก เด็กรักมาก ผู้ปกครองรู้กิติศัพท์ พลอยรักและนับถือครูด้วย ก็ลองดู เนื้อแดดเดียวไม่ยากทอดไส่จานหนึ่ง เห็นแบ่งกินสองวันก็หมด ไม่มีผลอะไร มีอย่างเดียวคืออร่อย กินคนเดียว คนอื่นอย่ายุ่ง มันเป็นยา แกบอกอย่างนั้น วันหลังค่อยได้ทำ เอ็นถูกับหินเอาผงละลายให้กินทีละแก้วก็กินง่าย จนหมดแท่งเอ็นตากแห้งนั่นแหละหอบหืดยังเป็นปกติ เป็นมากก็ไปคลินิคตามเดิม
.......พี่สาวจากกำแพงเพชรแวะมาเยี่ยมที่บ้านเล่าให้ฟังว่า หลามผากต้นลุมพุกซิ เด็ดมากแก้หืดชะงัดนัก ตำรายาแม้วเชียวนะ ของหายาก ต้นลุมพุกน่ะรู้ เพราะโตมาที่บ้านหนองลุมพุก ผากหรือกาฝากมันซิหายาก เจอหลายต้นแล้วแต่ไม่มีกาฝาก เลยบ่นให้เพื่อนครูฟัง วันหนึ่งเขาก็เอามาฝาก ขอบคุณมาก ๆเลย หาแทบตาย เขาบอกที่ไร่เขามีต้นหนึ่งกาฝากมันเยอะ ถ้าไม่พอจะพาไปเอาเลยบอกรอก่อน เพราะคาดเดาได้อยู่ว่าผลจะเป็นแบบไหน ล้างดีแล้วก็สับแหลก ยัดใส่กระบอกไม้ไผ่ เอาไปเผาแบบหลามปลา
ไหล นานเหมือนกัน เทเอาน้ำสีเหลืองกลิ่นหอมน่ากิน ปล่อยให้เย็นลงก็ยกไปให้ หลามให้กินอยู่สัปดาห์หนึ่ง หอบหืดหลบไป จนนึกดีใจว่าเข้าท่า แต่ก็หนีความจริงไม่พ้น ไม่นานก็กลับมาอีก
.......พ่อตามาจากสวนบอกว่าเมียทิดก่อนบ้านนาซำแซงเป็นหอบหืด หาย ไปถามเขาดูซิมันมียาดีอะไร ก็นั่งมอเตอร์ไซด์ไปนะ ห่างกันแค่สามกิโลเมตรเอง เป็นพวกทำไร่ใกล้ ๆ สวนพ่อตาเมียเขาเป็นมาสองปีแล้ว อ้อหอบหืดรุ่นน้องแม่บ้านเรา ถามกันถึงการดูรักษา ก็ไม่ต่างกัน เราซะอีกที่เคยใช้ยามากมายหลายขนาน จนทิดก้อนต้องไปเอาสมุดมาจดยาที่แกยังไม่ได้ใช้ ไปๆ มาๆ ใครขอยาใครก็ไม่รู้ เอาเป็นว่าแลกเปลี่ยนกัน ยาแปลกที่เราไม่เคยใช้จากทิดก้อนคือน้ำมะพร้าวอ่อนผสมสารส้มลูกละช้อน แล้วเทใส่แก้ว
ให้ดื่มเช้าเย็น เนื้อไม่ต้องเอาแต่น้ำ ยาขนานนี้ดีตรงนี้แหละ เนื้อมะพร้าวอ่อนที่เหลือนี่ไง ครับผลก็ยังไม่มีอะไรแตกต่างจากขนานก่อน ๆ
.......ลูกยอแก่ครึ่งกิโลผสมพริกไทยดำ 1 ขีด ตำละเอียดหมักใส่ขวดโหลใส่ตู้เย็น ตักกินก่อนนอนวันละช้อน สามวันเจ็ดวันจะเป็นความเปลี่ยนแปลง ดีขึ้น กินต่อไปในที่สุดจะหาย เสียดายเลิกกิน ก่อนเพราะรอไม่ไหว
.......รบกับหอบหืดมายี่สิบสองปีครับ ที่สุดผมก็แพ้มัน มันเอาแม่บ้านผมไปจนป่านนี้ยังไม่ได้ข่าวคราวเลยว่าไปอยู่ไหน เจอหน้าหมอพยาบาลที่เคยรักษา บางคนไม่รู้ก็ถามหาว่าเป็นไง หายดีรึยังก็ต้องกัดฟันตอบว่า ดีแล้วครับไม่ต้องใช้ยาอะไร พยาบาลที่รู้ก็หัวเราะขำ ๆ ก็คนมันตายแล้วนี่เธอ จะต้องไปพึ่งยาอะไร ใช่แล้วครับนั่นแหละยาที่หอบหืดกลัวมีขนานเดียว